Leo Neels is prof em van de KULeuven en UAntwerpen, waar hij mediarecht doceerde van 1980 tot 2018. Hij legde de eed als Advocaat af in 1975, en was partner bij Loeff Claeys Verbeke en Allen & Overy (1994-2003). Hij verliet de Balie om CEO te worden van VTM (1989-1994), van pharma.be (2003-2013) en de denktank Itinera (2014-2021). Vandaag is hij terug verbonden aan de Balie van Antwerpen.
Zijn advocaten maatschappelijke poortwachters die onethisch of maatschappelijk onwenselijk gedrag moeten buitenhouden?
Advocaten moeten zich houden aan de wet en de deontologie. Volgens hun eed mogen zij ook geen zaken aanraden of verdedigen die zij naar eer en geweten niet geloven rechtvaardig te zijn.
Dat impliceert dat individuele advocaten vrij zijn om niet op te treden voor cliënten die volgens hen onethische doeleinden nastreven. Maar geldt dat ook collectief, voor de hele beroepsgroep?
Advocaten worden soms gebrandmerkt als lakeien van maatschappelijk onwenselijk of aldus aangemerkt gedrag. Zeker bij adviserend optreden: de minst belaste weg vinden, advies verlenen aan industrie die toxische producten verspreidt, vervuilend is of bijdraagt aan de opwarming van de aarde. Ga zo maar door.
Dat kan niet alleen onze reputatie, maar ook ons gezag, onze morele geloofwaardigheid en dus onze maatschappelijke functie aantasten. Hoe moet de advocatuur daarmee omgaan?
