Koen Lemmens studeerde rechten aan de VUB en het EUI (Firenze). Hij is hoogleraar publiekrecht aan de KU Leuven, met een bijzondere interesse voor de vrijheid van meningsuiting. Als advocaat aan de Brusselse Balie is hij gespecialiseerd in procedures bij het EHRM.
Zijn advocaten maatschappelijke poortwachters die onethisch of maatschappelijk onwenselijk gedrag moeten buitenhouden?
Advocaten moeten zich houden aan de wet en de deontologie. Volgens hun eed mogen zij ook geen zaken aanraden of verdedigen die zij naar eer en geweten niet geloven rechtvaardig te zijn.
Dat impliceert dat individuele advocaten vrij zijn om niet op te treden voor cliënten die volgens hen onethische doeleinden nastreven. Maar geldt dat ook collectief, voor de hele beroepsgroep?
Advocaten worden soms gebrandmerkt als lakeien van maatschappelijk onwenselijk of aldus aangemerkt gedrag. Zeker bij adviserend optreden: de minst belaste weg vinden, advies verlenen aan industrie die toxische producten verspreidt, vervuilend is of bijdraagt aan de opwarming van de aarde. Ga zo maar door.
Dat kan niet alleen onze reputatie, maar ook ons gezag, onze morele geloofwaardigheid en dus onze maatschappelijke functie aantasten. Hoe moet de advocatuur daarmee omgaan?
